Παρασκευή 16 Απριλίου 2010

Το υδροηλεκτρικό του Περιβολιώτη

Την εβδομάδα μετά τις γιορτές του Πάσχα βρεθήκαμε στο νομό Γρεβενών, στους πρόποδες της Βάλια Κάλντα και το χωριό Περιβόλι, με σκοπό να κατέβουμε τον Ασπροπόταμο ή αλλιώς Περιβολιώτικο ρέμα, με τα καγιάκ.



Πρώτη φορά είχαμε κατέβει το ποτάμι το 2005, μετά από τις διθυραμβικές περιγραφές ενός φίλου από τη Κόνιτσα που είχε δοκιμάσει να κατέβει το ποτάμι με καγιάκ, παρέα με την τοπική ομάδα της Τrekking Γρεβενών που κατέβαινε με διθέσια φουσκωτά. Οι πρώτες εικόνες που είχαμε δει από το δρόμο, που ενώνει το Μικρολίβαδο με το Περιβόλι ήταν αρκετές να μας κερδίσουν κι έτσι αποφασίσαμε να μπούμε στα σκάφη μας και να γνωρίσουμε από κοντά αυτό το εντυπωσιακό ποτάμι που χάραζε το φαράγγι του μέσα στο δασωμένο όγκο της Πίνδου. Τότε ήταν 2005 και από τότε, είτε η στάθμη του νερού ή ο κακός καιρός δε μας επέτρεψε να ξαναεπισκευτούμε τον όμορφο Περιβολιώτη.





Στο ποτάμι θα μπαίναμε απ' την πάνω είσοδο, του Αγίου Νικολάου, δίπλα στο μαντρί. Ο δασικός δρόμος που πέρναγε με κοιτόστρωση μέσα απ’ το ποτάμι και κάποτε χανόταν στο δάσος, σήμερα οδηγεί σ’ ένα μεγάλο για τη κλίμακα του χώρου κτίσμα με πέτρινη επένδυση και ψηλή συρματοπλεγμένη περίφραξη γύρω γύρω, μέχρι το φρύδι του πρανούς της κοίτης.



Πριν μερικά χρόνια είχαμε πρωτοδεί με λύπη τις εργασίες κατασκευής του μικρού υδροηλεκτρικού έργου Λουμνίτσας, στο βόρειο κλάδο του ποταμού και τις καταστροφές που είχαν γίνει στο τοπίο απ' αυτές. Σήμερα το έργο αυτό λειτουργεί.



Πλησιάζουμε για διόπτευση και στ’ αυτιά μας φτάνει το βουητό των ηλεκτοκτροστροβίλων. Εκ πρώτης όψεως το κτίριο δεν κάνει κακή εντύπωση. Πράγματι η "βιτρίνα" είναι προσεγμένη. Περιποιημένο γύρω γύρω και με την επένδυση πέτρας στους τοίχους του δεν φαίνεται τόσο ξένο στο περιβάλλον. Οι ψηλές περιφράξεις με τα "Απαγορεύεται η Είσοδος" και "Κίνδυνος Θάνατος" μας θυμίζουν πως είμαστε όχι στο ήσυχο δάσος που κάποτε γνωρίσαμε, αλλά σε... "βιομηχανική περιοχή".



Κάτω απ’ το κτίριο του σταθμού, δυο σωληνωτοί αγωγοί ελευθερώνουν το νερό που είχε εκτραπεί απ’ το ρέμα και μέσα από υπόγειο δίκτυο έφτασε πάνω απ’ το σταθμό και πέρασε απ’ τους στροβίλους παράγοντας ηλεκτρική ενέργεια.



Βλέποντας βέβαια τη μικρή ποσότητα του νερού που βγαίνει απ’ το σταθμό, αναρωτιόμαστε αν άξιζε για τόσο λίγο νερό να κατασκευάσεις αυτό το έργο στη μέση του δάσους, αναστατώνοντας και υποβαθμίζοντας το άγριο και απείρακτο δασικό οικοσύστημα. Ιδιαίτερα όταν γνωρίζουμε πως για την κατασκευή του δεν τηρήθηκαν οι περιβαλλοντικοί κανόνες, με τις διανοίξεις των νέων δρόμων και τις εκσκαφές του υπόγειου αγωγού, να ρίχνουν τα δέντρα και τα μπάζα στη κοίτη του ποταμού, όπως είχαμε αναδείξει και με τη δημοσίευση των φωτογραφιών από την κατασκευή.



Η άγρια ζωή, ακολουθώντας το ένστικτο της επιβίωσης, τραβήχτηκε πιο μέσα στο δάσος, μακριά απ’ τα έργα του ανθρώπου. Το ερώτημα είναι, σε μια Ελλάδα όπου εκατοντάδες νέα υδροηλεκτρικά και αιολικά πάρκα περιμένουν να καταλάβουν από ένα κομμάτι του παρθένου βουνού, πόσο πιο μέσα μπορεί να κρυφτεί η άγρια ζωή; Θα είμαστε ποτέ ξανά τυχεροί να δούμε την αρκούδα να τρέχει όπως στις Πηγές του Αλιάκμονα ή έστω πατήματά της, όπως τότε στις όχθες του Περιβολιώτη;
Θα ξαναδούμε άγρια ζαρκάδια στον Αγραφιώτη ή τον Κρικελοπόταμο; Ακόμα και τα γεράκια θα έχουν απώλειες, αν όχι απ’ τις ανεμογεννήτριες, σίγουρα από τους λαθροκυνηγούς που θα προσεγγίζουν τους άλλοτε δυσπρόσιτους βιοτόπους τους, μέσω των νέων δρόμων που θα φτιαχτούν για τα έργα;



Οι απειλές στον Περιβολιώτη δεν έχουν τελειώσει. Η ίδια εταιρεία που έχει κατασκευάσει το υδροηλεκτρικό Λουμνίτσης, οι "Συμμετοχές Δυτικής Ελλάδος" που άνήκει στον όμιλο "Πίνδος Ενεργειακή" εποφθαλμιούν και άλλα έργα στον Περιβολιώτη, αλλά και σε διπλανά ρέματα. Η αίτησή της για νέο ΥΗΕ 3.99MW, στο κυρίως σώμα αυτή τη φορά του Περιβολιώτη, απειλείται με καταστροφή το πιο παρθένο και αισθητικό κομμάτι του ποταμού, οι Μαίανδροι του Περιβολιώτη. Οι Φίλοι των Ποταμών δεν θα σταματήσουν την προσπάθεια ώστε αυτό το πανέμορφο και υγειές οικοσύστημα να παραμείνει ζωντανό και προσβάσιμο σε όλο το κόσμο που αγαπά και θέλει να βρίσκεται κοντά στη φύση, αλλά και προορισμό για ήπιες οικοτουριστικές δραστηριότητες, που είναι ο μόνος τρόπος να εφαρμοσθεί η αειφόρος ανάπτυξη στη περιοχή.

Στο παρακάτω τμήμα του χάρτη των σχεδιαζόμενων υσροηλεκτρικών έργων στην Ελλάδα, βλέπουμε τα σχεδιαζόμενα έργα στο Περιβολιώτη (Ασπροπόταμος), το Βενέτικο και άλλα κοντινά ρέματα. Με πράσινο χρώμα τα έργα σε πλεύσιμα ποτάμια.


Μπορείτε πάντα να κλικάρετε πάνω στις εικόνες για μεγαλύτερη διάσταση

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου