Δυο νέα υδροηλεκτρικά απειλούν τον Ερύμανθο

Μετά από ένα και πλέον χρόνο αδράνειας, επιστροφή στο blog μας για να επισημάνουμε τον κίνδυνο που απειλεί ένα απ' τα πλέον αγαπημένα αν και πολύπαθα ποτάμια της Πελοπονήσσου, τον Ερύμανθο. 

Πριν έξι χρόνια, οι Φίλοι των Ποταμών είχαν αναδείξει το θέμα κατασκευής υδροηλεκτρικού έργου στο ποτάμι, στη θέση "Πύργος", το οποίο και είχε ξεκινήσει χωρίς τις απαραίτητες άδειες και ουσιώδεις ελλείψεις στις περιβαλλοντικές μελέτες του. Με παρέμβαση της οικολογικής οργάνωσης «Ερύμανθος» και της Trekking Ελλάς Αρκαδίας, που δραστηριοποιούταν στην περιοχή με καταβάσεις rafting στον ποταμό, οι κατασκευαστικές εργασίες σταμάτησαν με εντολή του Συμβουλίου της Επικρατείας. Διαβάστε όλο το ιστορικό εδώ
Δυστυχώς η ζημιά στο φυσικό περιβάλλον που πρόλαβε να γίνει σε μόλις μερικές μέρες εργασιών ήταν ήδη σοβαρή. Τα χωματουργικά μηχανήματα έφτασαν μέχρι κάτω το ποτάμι και συνέχισαν να εκχερσώνουν παράλληλα με το ποτάμι και λίγο πιο ψηλά απ’ την όχθη, ρίχνοντας δέντρα, βράχια και χώματα στην κοίτη του ποταμού και μπαζώνοντας αρκετά μέτρα από την φυσική κοίτη του ποταμού.


Λίγο μετά τη διακοπή εργασιών κατασκευής του υδροηλεκτρικού έργου στον ποταμό Ερύμανθο το 2005. Τα μπάζα της εκσκαφής σύμφωνα με τους κανονισμούς και τις περιβαλλοντικές μελέτης πρέπει να μεταφέρονται σε ειδικούς χώρους απόθεσης και όχι να σπρώχνονται στην κοίτη του ποταμού.


Από τότε, οι εργασίες δεν προχώρησαν, αλλά ούτε και το περιβάλλον αποκαταστάθηκε. Ο δρόμος συνεχίζει να βρίσκεται εκεί και να που αποκαλύφθηκε ο λόγος. Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) - που πλέον είναι αρμόδια να δίνει αδειοδοτήσεις για νέα υδροηλεκτρικά έργα, πριν ακόμα υποβληθούν οι λεπτομερείς περιβαλλοντικές μελέτες ή οι αδειοδοτήσεις από δασαρχεία, αρχαιολογία ή δήμους – αποφάσισε να δώσει άδεια παραγωγής στο υδροηλεκτρικό που είχε σταματήσει (στη θέση "Πύργος"), αφού αυτό μετατοπίστηκε λίγο πιο πάνω (στη θέση "Πέτρα"), μέχρι το σημείο που είχε ολοκληρωθεί η διάνοιξη του υδροηλεκτρικού του 2005.

Πέραν από αυτό το έργο, ισχύος 2.93 MW στη νέα θέση «Πέτρα» του ποταμού Ερύμανθου, η κατασκευαστική εταιρεία LMV Ανανεώσιμες Πελοποννήσου ΑΕ, πήρε αδειοδότηση και γι ακόμα ένα υδροηλεκτρικό, λίγο πιο κάτω απ’ το πρώτο. Το δεύτερο έργο, ισχύος 6 MW στη θέση «Δομοκό», ξεκινά αμέσως μετά την έξοδο του υπάρχοντος υδροηλεκτρικού έργου της Λαμπείας και περιλαμβάνει το 2χλμ στενό φαράγγι που αποτελεί αναμφισβήτητα το ομορφότερο τμήμα του ποταμού.

Στο φαράγγι του Ερύμανθου μετά το ρέμα της Λαμπείας. Το τμήμα του ποταμού που θα χαθεί με την κατασκευή του υδροηλεκτρικού στη θέση Δομοκό.

Τα δυο αυτά έργα, εφόσον υλοποιηθούν θα αλλάξουν ριζικά το φυσικό περιβάλλον του ποταμού, ενώ με την εκτροπή των νερών από την κοίτη, στα τμήματα μεταξύ φραγμάτων και σταθμών παραγωγής, η πλευσιμότητα του ποταμού αλλάζει άρδην, απαγορεύοντας στην ουσία τις καταβάσεις του ποταμού με καγιάκ και ιδιαίτερα το rafting.

Στο χάρτη που συντάξαμε, πάνω στο υπόβαθρο της ΡΑΕ με τις ακριβείς θέσεις των έργων, φαίνονται τα τεχνικά υδροληψίας (ΥΔΡ) και οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί (Υ/Σ) των δύο έργων, τα τμήματα εκτροπής των νερών του ποταμού (με κόκκινο χρώμα), αλλά και η αρχή και το τέλος της κλασσικής διαδρομής καγιάκ – ράφτινγκ.

Χάρτης με τα προς κατασκευή υδροηλεκτρικά έργα στον Ερύμανθο

Οι Φίλοι των Ποταμών συνεχίζουν να προειδοποιούν για τις απειλές που δέχεται το φυσικό περιβάλλον από υδροηλεκτρικά έργα, ακόμα και τα μικρά, όταν δεν έχουν γίνει οι απαραίτητες περιβαλλοντικές μελέτες, ή αν αυτές βασίζονται σε ελλειπή στοιχεία και μετρήσεις. Ακόμα και κατά την κατασκευή των έργων, το υπάρχον σύστημα επίβλεψης των έργων δεν είναι ικανό να εξασφαλίσει την εφαρμογή των περιβαλλοντικών παραμέτρων, όπως την ελαχιστοποίηση των επεμβάσεων στο δάσος, ή το μπάζωμα της κοίτης του ποταμού, αλλά και στη φάση λειτουργίας του Έργου, δεν μπορεί να επιβλέψει την εξασφάλιση την λειτουργία της ιχθυόσκαλας ή την επαρκή οικολογική ροή στην κοίτη.

Rafting στο φαράγγι του Ερύμανθου, από την Trekking Αρκαδίας, στο σημείο που θα κατασκευαστεί το υδροηλεκτρικό στη θέση "Πέτρα"

Οι φίλοι του καγιάκ, του rafting, του hydrospeed, κινδυνεύουν να χάσουν ένα από τα πιο όμορφα και δυναμικά ποτάμια της χώρας (δυσκολία ΙΙΙ-IV βαθμού WW) και ένα απ’ τα τρία όπου μπορούν να γίνουν τέτοια σπορ σε όλη την Πελοπόννησο. Οι φίλοι του fly-fishing έναν απ’ τους τελευταίους βιότοπους πέστροφας και οι περιπατητές, μια δημοφιλή πεζοπορική διαδρομή (το μονοπάτι περνά στην ίδια όχθη που γίνονται τα έργα). Οι νέοι δρόμοι πρόσβασης θα προσελκύσουν όλο και περισσότερους ανθρώπους στο ποτάμι, αλλά δυστυχώς εκείνους που δεν έχουν μάθει να περπατάνε και να σέβονται τη φύση, αλλά αυτούς που θα κατέβουν με τα’ αμάξια και τις μηχανές, θα κυνηγήσουν ή ακόμα και θ’ αφήσουν πίσω τα σκουπίδια τους. Αλήθεια αξίζει όλη αυτή η καταστροφή για την παραγωγή μόλις 9 MW?