Ποταμός Κότσαλος

Ο ποταμός Κότσαλος είναι ένας απ' τους μεγάλους παραπόταμους του Εύηνου. Αποστραγγίζει τα δυτικά βουνά της Ναυπακτίας, από την Άνω Χώρα και το Σίμο, μέχρι την Αμπελακιώτισσα και τον Πλάτανο. Στο επάνω τμήμα του, μεταξύ Άνω Χώρας και Αμπελακιώτισσας, είναι τα στενό φαράγγι του Κάκαβου, το οποίο είναι και επισκέψιμο μέσω ενός πετρόχτιστου μονοπατιού που παλιά ένωνε τα δυο χωριά και το οποίο επισκευάστηκε πρόσφατα.

Μετά την έξοδο του Κάκαβου, κάτω απ' τη Πόδο, το ποτάμι κυλάει ανάμεσα σε βαθιά, δασωμένα φαράγγια. Μια ιδέα του ποταμού μπορούμε να πάρουμε από ψηλά, ακολουθώντας το χωματόδρομο από Ποκίστα προς Μηλιά, Δορβιτσιά και Πόδο.


Το Σάββατο 20 Μαρτίου προσεγγίσαμε απ' αυτή ακριβώς τη διαδρομή τον Κότσαλο και ακολουθήσαμε με τα καγιάκ μας τη ροή του, από τη γέφυρα Πόδου - Αμπελακιότισας ως τη γέφυρα Ποκίστας - Πλάτανου. Ενδιάμεσα περάσαμε κι απ' τη γέφυρα της Χόμορης.

Εικόνες απ' την είσοδο του ποταμού


Το ποτάμι είναι πολύ όμορφο. Δασωμένο με πλατάνια σ' όλη του την πορεία και στολισμένο με βράχινα χαμηλά φαράγγια, που όμως δεν απαγορεύουν την πρόσβαση με τα πόδια. Στην κατά τη ροή δεξιά όχθη μάλιστα, υπάρχει στο πρώτο κομμάτι και παλιό πέτρινο μονοπάτι. Μετά τη Χόμορη, πέφτει απ' τ' αριστερά και ένα ακόμη μεγάλο ρέμα, η Δρακόβρυση.

Εικόνες απ' το κομμάτι του ποταμού, μεταξύ Πόδου και Χόμορης


Δυστυχώς σε αυτό το κομμάτι του ποταμού δεν συναντήσαμε κάποια τοξωτή γέφυρα, απ' αυτές που κοσμούν τα περισσότερα ελληνικά ποτάμια - μόνο κάτι ερείπια πριν τη γέφυρα της Χόμορης. Τα εναπομείναντα πέτρινα γεφύρια είναι πιο ψηλά στον Κάκαβο και πιο χαμηλά, μετά τη Δορβιτσιά. Συναντήσαμε όμως ένα τοπίο εξαιρετικής φυσικής ομορφιάς και μια εικόνα που θα μείνει για πάντα χαραγμένη στη μνήμη.

Στο φαράγγι της Χόμορης, στα μισά περίπου για τη γέφυρα της Ποκίστας, τα δέντρα που στέκονται ψηλά πάνω απ' τις δυο όχθες, έχουν λυγίσει τα κλαριά τους φτιάχνοντας μια φυσική αψίδα που υποδέχεται και τιμά τους τυχερούς επισκέπτες. Αυτή την εικόνα θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας.

Δυστυχώς, ο Κότσαλος, όπως και τα μικρότερα ρέματα που τον τροφοδοτούν, η Δρακόβρυση και το Ξηρόρεμα του Πόδου, απειλούνται άμεσα από την κατασκευή υδροηλεκτρικών έργων. Έχουν κατατεθεί αιτήσεις και έχουν εκδοθεί άδειες παραγωγής για τρία υδροηλεκτρικά έργα, το ένα μάλιστα δίδυμο.


Στο χάρτη επάνω (τμήμα του υπό κατασκευή χάρτη με τα σχεδιαζόμενα υδροηλεκτρικά στην Ελλάδα) βλέπετε στο κέντρο τα τρία σχεδιαζόμενα υδροηλεκτρικά στον Κότσαλο. Αριστερά ανάλογα ΥΗΕ στα Φιδάκια και δεξιά στο Μόρνο. (Μπορείτε πάντα να κλικάρετε πάνω στη φωτό για μεγαλύτερη διάσταση)

Μικρό ΥΗΕ Ρέμα Κότσαλος & Ρέμα Δρακόβρυση
Ισχύς: 2.79 MW
Φορέας: ΑΜΙΑΝΤΙΤ Greek Power AE
Θέση 1ης Υδροληψίας στο συμβολή του ρέματος της Χόμορης
Θέση 2ης Υδροληψίας στο ρέμα της Δρακόβρυσης στο ύψος της Μηλιάς
Θέση Υδροηλεκτρικού Σταθμού στον Κότσαλο, στο ύψος της Αγίας Τριάδας
Βρίσκεται στο στάδιο αδειοδότησης. Έχει την Άδεια Παραγωγής ΑΔ-00431


Το ρέμα της Δρακόβρυσης

Μικρό ΥΗΕ Πόδος, Ρέμα Ξηρόρεμα
Ισχύς: 0.60 MW
Φορέας: Ηλέκτωρ ΑΕ
Θέση Υδροληψίας στο ρέμα Ξηρόρεμα, στη θέση του δρόμου από την Πόδο.
Θέση Υδροηλεκτρικού Σταθμού στη συμβολή με τον Κότσαλο, 300 περίπου μέτρα μετά τη γέφυρα Πόδος - Αμπελακιώτισσα.
Βρίσκεται στο στάδιο αδειοδότησης. Έχει την Άδεια Παραγωγής ΑΔ-00424

Το τρίτο υδροηλεκτρικό είναι περίπου 1200 μέτρα μετά

Μικρό ΥΗΕ Πηγή Κότσαλου
Ισχύς: 3.18 MW
Φορέας: Ηλέκτωρ ΑΕ
Θέση Υδροληψίας στον Κότσαλο 1200 περίπου μέτρα ανάντι της γέφυρας Ποκίστας-Πλάτανου
Θέση Υδροηλεκτρικού Σταθμού 1000 περίπου μέτρα μετά τη γέφυρα Ποκίστας-Πλάτανου
Βρίσκεται στο στάδιο αδειοδότησης. Έχει την Άδεια Παραγωγής ΑΔ-00426

Επάνω και κάτω:Ο Κότσαλος στη γέφυρα της Χόμορης. Αν υλοποιηθούν τα υδροηλεκτρικά, μόνο φωτογραφίες σαν αυτές θα μας θυμίζουν το ποτάμι όταν αυτό ζούσε...

Να σημειώσω εδώ πως εφόσον έχει δοθεί Άδεια Παραγωγής, το έργο μπορεί να γίνει εφόσον δεν υπάρχουν αντιρρήσεις από το Δασαρχείο, την Αρχαιολογία, τις τοπικές κοινότητες και δημοτικές αρχές.

Οι Φίλοι των Ποταμών βρέθηκαν στον Κότσαλο και πιστεύουν πως το όμορφο αυτό ποτάμι μπορεί να αξιοποιηθεί τουριστικά, είτε ως προορισμός για καγιάκ, μια και το επίπεδο δυσκολίας που συναντάμε είναι εύκολο έως μέτριο, είτε ως γενικός φυσιολατρικός προορισμός.
Το υπάρχον πέτρινο μονοπάτι που κατασκεύασαν οι παλιοί στα βράχινα τοιχώματα του Κότσαλου (φωτό επάνω), σίγουρα μπορεί να συντηρηθεί - συμπληρωθεί και ν' αποτελέσει μια υπέροχη πεζοπορική εκδρομή, όπως αυτή που υπάρχει και το επάνω τμήμα του Κότσαλου, το φαράγγι του Κάκαβου.

Πεζοπόρος στη γέφυρα του Κάκαβου. Φωτό από Blog Κλεπά Ναυπακτίας

Η ομορφιά είναι εκεί. Θα την αφήσουμε να χαθεί; Οι δυνατότητες πρόσβασης και αξιοποίησής της για έναν υγιειή φυσιολατρικό τουρισμό είναι στο χέρι μας.